مطالعه خرافه‌گرایی در میان دانشجویان با رویکرد کیفی

پژوهش حاضر درصدد است تا به روش‌شناسی کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی به فهم عمیق تجربة زیستة خرافه‌گرایی در میان دانشجویان دختر مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز بپردازد. جامعة مورد مطالعه این پژوهش دانشجویان دختر مقطع ارشد دانشگاه تبریز است که حداقل دو بار در یک سال اخیر ۱۳۹۴-۱۳۹۵ به فال‌بین مراجعه کرده‌اند. مصاحبه‌ها به روش مصاحبة عمیق و نیمه ‌ساختاریافته انجام شده است و تا جایی که از نظر پژوهشگر به اشباع نظری برسد، ادامه یافته است. اعتبار پژوهش با درنظرگرفتن مکان و زمان پژوهش و حداقل دخالت ارزشی از سوی مصاحبه‌گر صورت گرفته است. بعد از گردآوری داده‌ها و مطالعة متن مصاحبه‌ها، داده‌ها بعد از بازبینی‌های مکرر کدگذاری و مقوله‌بندی شدند. نتایج یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از آن است که پدیدة خرافه‌گرایی به پیامدهای ذهنی منفی از جمله تقدیرگرایی، وابستگی فکری و تأثیرگذاری منفی بر ذهن آزمون‌شوندگان منجر می‌شود. همچنین از جمله متغیرهای تأثیرگذار بر خرافه‌گرایی در پژوهش حاضر می‌توان به احساس ناتوانی، پیشینة خانوادگی (تجربة آموخته‌شده)، نظام مردسالاری حاکم بر فضای جامعه و بی‌هنجاری اشاره کرد. در پایان پژوهش برآیند متغیرهای تأثیرگذار در گرایش به خرافه‌گرایی ماتریس شرطی «تخدیر ذهنیت» حاصل شده است.